انواع سقف در سازه های مختلف

انواع سقف

• سقف دال بتنی

دال بتنی ضخامتی بین ۱۰ الی ۵۰ سانتی متر دارد و در سقف طبقات اجرا می‌شود. وزن سقف دال بتنی بالا است و اجرای آن در مقایسه با سایر سقف‌ها هزینه بردار است. از مزایای این نوع سقف می توان به مقاومت بالا در برابر لرزش های ناشی از زلزله، عمر طولانی، مقاومت صوتی و حرارتی و صرفه جویی در مصالح اشاره نمود.

سیستم دال بتنی در ساختمان‌هایی که بسیار حائز اهمیت هستند اجرا می شود. برای مثال بناهایی که در مراکز صنعتی بزرگ یا ساختمان‌های مسکونی اداری و تجاری ساخته می شوند، دارای سقف دال بتنی هستند. این نوع سقف از بتن و آرماتور تشکیل شده و اکثر مهندسین در طرح‌ها و نقشه‌های خود این سقف را استفاده می‌نمایند. این سقف میتواند به صورت دال یکطرفه یا دال دو طرفه طراحی و اجرا گردد.

• سقف تیرچه بلوک

سقف تیرچه بلوک از جمله رایج ترین انواع سقف است که در آن تیرچه‌ها نقش تیر فرعی را داشته و فاصله بین آنها با بلوک پر می‌شود. در این سقف بلوک‌ها نقش سازه‌ای ندارند و در اصل نقش پرکنندگی دارند. این سقف‌ها در زمره سقف‌های یکطرفه می‌باشد. در ساختمان‌های اسکلت فلزی، بتنی و مصالح بنایی از این نوع سقف استفاده می‌شود. سقف تیرچه بلوک وزن سبکی دارد و در برابر نیروهای افقی از مقاومت لازم برخوردار است.

در اجرای این سقف به جک های زیر سقفی نیاز نیست و سقف و اسکلت آن به صورت یکپارچه خواهند بود. استفاده از بلوک به جای بتن کششی، این سقف را مقرون بصرفه کرده و استفاده از آن روز به روز در حال گسترش است.

• سقف عرشه فولادی

این نوع سقف با استفاده از ورق های گالوانیزه ذوزنقه ای شکل ساخته می شود و اجزای آن شامل ورق گالوانیزه، فلاشینگ، گل میخ، میلگرد و بتن می باشد. با استفاده از این سیستم می توان سقف‌گذاری و بتن‌ریزی را همزمان در تمام طبقات انجام داد.

سقف عرشه فولادی را می توان جایگزینی مناسب برای سقف های تیرچه بلوک در نظر گرفت. از مزایای این سقف می توان به ایمنی حین کار اشاره نمود، زیرا بعد از اتصال ورق های گالوانیزه به سازه، سطحی یکپارچه ایجاد می شود که کارگران با خیالی آسوده می توانند بر روی آن کار کنند.

مراحل اجرای سقف عرشه فولادی
نحوه اجرای سقف عرشه فولادی به ترتیب شامل مراحل نورد سرد ورق های فولادی، انتقال ورقه های فولادی به محل انجام پروژه، نصب ورق های فولادی، ثابت کردن ورق های فولادی، نصب گل میخ، میلگرد گذاری و بتن ریزی می باشد.

انواع عرشه فولادی

انواع مختلفی از عرشه فولادی در بازار موجود می باشد. برای مثال می توان به عرشه فولادی های کامپوزیتی، عرشه های دهانه بلند و عرشه های سلولی اشاره کرد.

نقش گلمیخ در سقف عرشه فولادی

استفاده از گلمیخ در قسمت هایی که عرشه فولادی بر روی تیر های سازه قرار می گیرد، مهم می باشد. نصب گل میخ ها توسط دستگاه جوش قوس الکتریکی صورت می گیرد.

معایب سقف عرشه فولادی

در قسمت ابتدایی به بیان مزایای سقف عرشه فولادی پرداخته شد. ساخت سقف عرشه فولادی معایبی نیز به همراه دارد. برای مثال اجرای سقف عرشه فولادی، نیاز به تمهیدات ویژه ای می باشد. از این رو می توان گفت اجرای آن کار ساده ای نیست و با سختی همراه می باشد. یکی از برجسته ترین معایبی که می توان در استفاده از سقف عرشه فولادی نام برد، لرزش شدید آن ها می باشد. در زمان طراحی باید پارامتر ارتعاش را در طراحی کنترل آن کرد.

قیمت عرشه فولادی

هزینه اجرای سقف عرشه فولادی با توجه به متراژ فضای مورد نظر متفاوت می باشد.

• سقف تیرچه کرومیت

این سقف ها نوعی سقف تیرچه بلوک محسوب می شوند که با استفاده از تیرچه فلزی با جان باز اجرا می گردند. در سقف تیرچه کرومیت فضای بین تیرچه ها با پلی استایرن، بلوک سیمانی، کامپوزیت و یا هر پر کننده دیگر پر خواهد شد. این سقف ها از انسجام بالا و صلبیت کافی برخوردار هستند و به دلیل عدم نیاز به شمع بندی، سرعت اجرای آنها بالا است.

سقف تیرچه کرومیت در مقایسه با سقف تیرچه بلوک معمولی وزن سبک تری دارد و همین امر، وزن سازه را پایین می آورد. برای اجرای این سقف در بال تحتانی از یک تسمه و در جان از یک میلگرد خم شده استفاده می شود.

• سقف وافل

سقف وافل میتواند به صورت یک‌طرفه یا دوطرفه باشد که به این سقف ها، سقف قابلمه ای و یا سقف مشبک نیز گفته می شود که همانند دال دوطرفه است .

از این سازه برای مکان هایی مانند بیمارستان ها، پارکینگ های مسقف، مکان های عمومی مانند فرودگاه ها و ایستگاه های سرپوشیده و سوله های صنعتی استفاده می شود. ولی امروزه در ساختمان‌های مسکونی و اداری هم پرکاربرد شده است. در اجرای ساده‌تر بتن‌ریزی در اکثر مواقع از فوق روان‌کننده پلی‌کربوسیلات در بتن استفاده می‌شود.

اجرای سقف وافل

روش اجرای سقف وافل شامل پنج مرحله می باشد که به ترتیب شامل زیرسازی سقف، چیدن قالب های وافل، آرماتوربندی سقف، بتن ریزی و قالب برداری می باشد.

• سقف یوبوت

استفاده از یوبوت در جهت سبک سازی دال های سقف صورت می گیرد. شکل ظاهری یوبوت ها به صورت مشبک می باشد. یوبوت ها از عناصر سازنده سازه نمی باشند و استفاده از آن ها تنها در جهت حذف بتن و ایجاد حفره درون دال صورت می گیرد.

اجرای سقف یوبوت

در اجرای سقف یوبوت، در ابتدا باید نسبت به بستن قالب تخت زیرین دال اقدام کرد. در مرحله بعد نوبت به بتن شبکه آرماتور پایین دال می‌رسد. پس از انجام این کار قالب های یوبوت بر اساس نقشه اجرایی چیده می شود.

سپس شبکه آرماتور بالای دال بسته می شود و پس از انجام آن بتن ریزی لایه اول انجام می شود و سپس در مرحله بعد بتن ریزی لایه دوم که بتن ریزی لایه تکمیلی می باشد، صورت می پذیرد. پس از تکمیل بتن ریزی نسبت به باز کردن قالب های کف اقدام می شود.

معایب سقف یوبوت

از جمله معایب استفاده از قالب های یوبوت می توان به حساسیت بالای آن ها در برابر شکستگی و خورد شدگی اشاره کرد. از این رو در هنگام نصب آن ها باید بسیار مراقب بود.

• سقف کامپوزیت

این سقف در اسکلت فلزی قابل اجراست و از ترکیب بتن و فولاد ساخته می‌شود. از اجزای تشکیل دهنده سقف کامپوزیت می توان به مواردی نظیر آرماتور، بتن، تیر فرعی و برش گیر اشاره نمود.

در این سقف ها از یونولیت استفاده نمی شود و برای نازک کاری آن و ایجاد سطحی یکپارچه در زیر آن از سقف کاذب یا سقف رابیتس استفاده می شود. برش گیرهایی که در این نوع سقف به کار می روند، گل میخ هستند و وظیفه آنها اتصال ورق های پوششی به تیرهای فرعی است.

• سقف تیردال

این نوع سقف همانند سقف کامپوزیت اجرا می شود، تنها تفاوتی که دارد این است که تیرهای فرعی این سقف ها، بتنی می باشد. سقف تیردال به صورت درجا اجرا می شود و در اسکلت فلزی به صورت پیش ساخته اجرا می گردد.

• سقف کوبیاکس

این سقف مدت هاست که در صنعت ساختمان وارد شده و از لحاظ ساختاری شباهت زیادی به دال دو طرفه دارد، اما تفاوت بین این دو نوع سقف این است که در کوبیاکس، گوی های توخالی سبکی را به صورت منظم قرار می دهند تا هنگام مصرف بتن، از پر کردن این قسمت جلوگیری شود. جنس این گوی ها از پلی اتیلن بازیافتی و یا پلی پروتیین می باشد.

• سقف پیش تنیده

در این نوع سقف از یکسری کابل با مقاومت کششی بالا به جای آرماتور استفاده می شود. این کابل ها تحت کشش قرار می گیرند و در دو سر تیر محکم گره زده شده و تثبیت می گردند. این کابل ها نیروی بارهای ثقلی را خنثی می کنند، زیرا بعد از رها شدن متمایل به تبدیل شدن به حالت اولیه هستند، از این رو در زیر تار خنثی در بتن فشار زیادی وارد می شود که در برابر نیروی ایجاد شده توسط بارهای ثقلی در بتن قرار می گیرد.

به همین دلیل وظیفه این کابل ها خنثی کردن بارهای ثقلی است. از مزایای سقف پیش تنیده می توان به اجرای دهانه های زیاد با کمترین ستون و یا حتی بدون آن اشاره نمود. از این سیستم در اجرای سقف دال بتنی، ساخت پل و پایدار نمودن تونل ها استفاده می شود. سقف پیش تنیده میزان مصرف مصالح را به حداقل می رساند و منجر به سبک شدن سازه می شود.

• سقف طاق ضربی

یکی از قدیمی ترین روش هایی که برای ساخت سقف در قدیم به طور متداول مورد استفاده قرار می گرفته است، طاق ضربی می باشد. از مزایای این گونه سقف ها می توان به در دسترس بودن مصالح و عدم نیاز به قالب اشاره کرد. طراحی این گونه سقف ها معایبی نیز به همراه دارد. برای مثال از آن جایی که در ساخت آن ها از سازه های مقاوم استفاده نمی شود، از استحکام بالایی برخوردار نمی باشند.

• سقف روفیکس

سقف روفیکس نوعی سقف مرکب با قالب ماندگار می باشد و نوعی دال بتنی آرمه مرکب بتنی به شمار می آید. این سقف از نوعی صفحه فلزی مشبک تشکیل شده که در آن پروفیل های طولی به شکل موازی در فاصله های معین در آن تعبیه می شوند.

با استفاده از قالب مشبک روفیکس امکان اجرا و بتن ریزی همزمان کلیه طبقات وجود دارد و نیازی به شمع و جک نمی باشد. سقف روفیکس نسبت به سقف های بتنی مانند سقف تیرچه و بلوک وزن بسیار سبکی دارد و بار اضافی بر سازه وارد نمی کند، در واقع حدود ۴۰ درصد از وزن مرده ساختمان را کاهش می دهد، زیرا مصرف مصالح فولادی در اسکلت این نوع سقف نسبت به سایر سقف ها کمتر می باشد.

• سقف سیاک

این نوع سقف، یکی از شیوه های اجرای سقف های تیردال و دال یک طرفه می باشد. در این روش، قبل از بتن ریزی، این مسئله اهمیت دارد که شمع های چوبی و یا آهنی و آرماتورگذاری های لازم در تیرچه ها و دال انجام بگیرد.

در این روش بلوک های سفالی و سیمانی پرکننده بین تیرچه ها حذف می شود و علاوه بر کاهش بار سازه، نشت شیرابه های بتن را از بین تیرچه ها کاهش می دهد و موجب ارتقاء سطح کیفی بتن می شود.

برای اجرا کردن لوله های برقی و تاسیسات در بین و زیر تیرچه ها، باید بین نقشه سازه و تاسیسات، هماهنگی لازم ایجاد شود. از ویژگی های این نوع سقف ها می توان به سهولت حمل و نقل، سهولت نصب، حذف بلوک های سفالی و یا پلاستوفوم، کاهش وزن سازه، یکپارچگی سقف و قابلیت عبور تاسیسات از میان سقف ها اشاره کرد.